aktualności

Alkiloglukozyd, czyli alkilopoliglikozyd, to znany produkt przemysłowy, który od dawna stanowi przedmiot zainteresowania naukowców. Ponad 100 lat temu Fischer zsyntetyzował i zidentyfikował pierwsze alkiloglikozydy w laboratorium, a około 40 lat później w Niemczech złożono pierwszy wniosek patentowy opisujący zastosowanie alkiloglikozydów w detergentach. Przez kolejne 40–50 lat niektóre zespoły firm skupiły się na alkiloglikozydach i opracowały procesy ich produkcji w oparciu o metody syntezy odkryte przez Fischera.
W tym opracowaniu wczesne prace Fischera dotyczące reakcji glukozy z alkoholami hydrofilowymi (takimi jak metanol, etanol, glicerol itp.) zostały zastosowane do alkoholi hydrofobowych z łańcuchami alkilowymi od oktylowego (C8) do heksadecylowego (C16) – typowych alkoholi tłuszczowych.
Na szczęście, ze względu na ich właściwości aplikacyjne, przemysłowa produkcja nie polega na wytwarzaniu czystych alkilomonoglukozydów, lecz na wytwarzaniu w procesach przemysłowych złożonej mieszaniny alkilomono-, di-, tri- i oligoglikozydów. Z tego powodu produkty przemysłowe nazywane są alkilopoliglikozydami. Charakteryzują się one długością łańcucha alkilowego i średnią liczbą połączonych z nim jednostek glikozy, a także stopniem polimeryzacji.
(Rysunek 1. Wzór cząsteczkowy alkilopoliglikozydów)
Rysunek 1. Wzór cząsteczkowy alkilopoliglikozydów
Rohm&Haas był pierwszą firmą, która rozpoczęła masową produkcję glikozydów oktylowo-decylowych (C8-C10) pod koniec lat 70. XX wieku, a następnie BASF i SEPPIC. Jednak ze względu na niezadowalające właściwości tego krótkołańcuchowego związku i słabą jakość koloru, jego zastosowanie jest ograniczone do kilku segmentów rynku, takich jak sektor przemysłowy i instytucjonalny.
Jakość tego krótkołańcuchowego glikozydu alkilowego uległa poprawie w ciągu ostatnich kilku lat, a obecnie wiele firm oferuje nowe glikozydy oktylo/decylowe, w tym BASF, SEPPIC, Akzo Nobel, ICI i Henkel.
Na początku lat 80. XX wieku kilka firm rozpoczęło prace nad rozwojem glikozydów alkilowych o dłuższym łańcuchu alkilowym (dodecyl/tetradecyl, C12–C14), aby zapewnić nowy surfaktant dla przemysłu kosmetycznego i detergentowego. Wśród nich znalazły się Henkel KGaA z Düsseldorfu w Niemczech oraz Horizon, oddział AEStaley Manufacturing Company z Decatur w stanie Illinois w USA.
Wykorzystując zdobytą w tym samym czasie wiedzę i doświadczenie firmy Horizon, a także doświadczenie Henkel KGaA w zakresie badań i rozwoju w Düsseldorfie, Henkel uruchomił zakład pilotażowy do produkcji alkilopoliglikozydów w Crosby w Teksasie. Zdolność produkcyjna zakładu wynosiła 5000 ton rocznie i była testowana w latach 1988 i 1989. Celem zakładu pilotażowego jest uzyskanie parametrów procesu oraz optymalizacja jakości i zwiększenie rynku dla tego nowego surfaktantu.
W latach 1990-1992 inne firmy wyraziły zainteresowanie produkcją alkilopoliglikozydów (C12-C14), m.in. Chemische werke Hiils, ICI, Kao, SEPPIC.
W 1992 roku Henkel otworzył nowy zakład w USA w celu produkcji alkilopoliglikozydów, a jego zdolność produkcyjna osiągnęła 25 000 ton rocznie. W 1995 roku Henkel KGaA uruchomił drugi zakład o takiej samej zdolności produkcyjnej. Wzrost zdolności produkcyjnej wyznaczył nowe szczyty w komercyjnym wykorzystaniu alkilopoliglikozydów.


Czas publikacji: 12 września 2020 r.